Często z ikonami łączymy pozłotnictwo. Wydaje nam się, że klasyczne bizantyjskie ikony koniecznie powinny zawierać błyszczący słonecznym światłem szlachetny kruszec.?
Co symbolizuje złoty kolor w ikonie?
Złoto symbolizuje tajemnicę. Chodzi o naszą ludzką nieumiejętność objęcia rozumowo istnienia Boga. Stajemy przed ikoną i konfrontujemy się z naszymi ludzkimi pytaniami. Dostajemy tajemnicę do kontemplacji. Z kolei współczesna ikona poszła krok dalej. J.Nowosielski w swoich pracach zamiast koloru złotego stosował czerwieni.
Jakie są techniki pozłotnicze?
Wyróżniamy złocenie techniką na pulment oraz techniką na mikstion. Istnieją oczywiście różne sposoby użyskania efektu złota „na skróty”. W dzisiejszych czasach można kupić złotą farbę w tubce. Skąd jednak znamy ten ludzki odruch do poszukiwania rzeczy prawdziwej, autentycznej?
Przecież ten trend obserwujemy teraz tak powszechnie w sferze kulinarnej. Ludzie kupują warzywa i owoce w kokalnej kooperatymie od zaprzyjaźnionego rolnika. Zaś jajka od pani, która karmi swoje kury prawdziwą pszenicą i pozwala ich chodzić po zielonych zagonkach. Tym bardziej w ikonie my artyści jesteśmy nieustannymi poszukiwaczami prawdy. Każda kreska położona nie w tę stronę wymaga od nas korekty, w pewnym momencie zaczyna kłócić się z resztą kompozycji. Identycznie jest ze złotem. Używamy prawdziwego złota, sprasowanego w płatkach i kupowanego w specjalistycznych sklepach dla artystów plastyków oraz konserwatorów.
Pozłotnictwo jest sztuką samą w sobie. Istnieje powiedzenie, że „złoto albo kogoś lubi albo nie” tzn. są osoby, którym nakładanie płatków złota przychodzi bardzo łatwo. Z kolei niektórzy pomimo wielu prób i tak nie nie potrafią zapanować na fruwającym płatkiem złota. Trudno dopatrywać się reguły, od czego to zależy.
Jak stosować technikę pozłotnictwa na pument?
Pulment jest mineralną glinką, na którą, trochę jak na cienką poduszeczkę kładziemy płatek złota.
Na czym polega metoda pozłotnictwa na mikstion?
Z kolei technika na mikstion służy do pozłacania z efektem matowym. Za to jest o wiele łatwiejsza i mniej wymagająca. Płatki złota zwyczajnie kładziemy na mikstion, który działa jak klej. Nie musimy juz nic polerować.
Co to są punce i do czego służą?
Punce to metalowe podłużne przedmioty przypominające z daleka gwoździe. Mają podobną długość i średnicę. Kończą się jednak wypukłością z wzorkiem np. gwiazdy, kwiatu, elementu florystycznego lub geometrycznego. Używamy ich, aby wytłoczyć na pozłocowym elemencie ikony wiele powtwarzających się gwiazd, kwiatów lub innych motywów. Możemy w ten sposób nadać pozłoconemu elementowi wyjątkową strukturę. Z kolei światło załamujące się w pozłacanych elementach bedzie każdego dnia oswietlało taką ikonę w sposób wyjatkowy i niepowtarzalny.